تاثیر مشاجره والدین تأثیرات عمیقی بر روان و رفتار فرزندان دارد. این تنشها میتواند منجر به افزایش استرس، اضطراب و حتی افسردگی در کودکان شود. کودکانی که مداوم شاهد مشاجره هستند، اغلب احساس ناامنی کرده و ممکن است در روابط اجتماعی خود دچار مشکلاتی مانند ضعف در اعتمادبهنفس و مشکلات رفتاری شوند. همچنین، این کودکان ممکن است الگوهای منفی ارتباطی والدین را تقلید کرده و در آینده در حل مسائل و مدیریت تعارضات دچار مشکل شوند. بهمرور، این تأثیرات روانی میتواند بر عملکرد تحصیلی و سلامت عاطفی فرزندان نیز اثر منفی بگذارد.
پدر و مادر نباید هیچ وقت نظرات و پیشنهادات یکدیگر را به تمسخر بگیرند،با این کار کودک یاد می گیرد که هر کس برای خود دارای یک نظر متفاوت است،اما باید با منطق و احترام با آن ها برخورد شود.دیدن کتک کاری و خشونت والدین برای بچه ها خیلی دردناک است.این مساله یکی از دردناک ترین مسائلی است که بچه می تواند تجربه کند. طبق نظر مشاوران و روانشناسان،والدین باید تا سن پنج سالگی از هر نوع مشاجره و دعوا در مقابل کودکان خود خودداری کنند.
وقتی که مشکلی بین زن و شوهر پیش می آید،آن ها باید آرامش و خونسردی خود را حفظ کنند و با آرامش کامل اعتراضات و نظرات خود را نسبت به یکدیگر بیان کنند و با گفت و گو و صحبت کردن به صورت کاملا منطقی به توافق برسند.در این حال کودک جو و شرایط خانه را آرام می بیند و دچار نگرانی و استرس نمی شود.این کار سبب می شود تا بچه این نوع رفتار را از والدین خود یاد بگیرد و بداند که در همچین شرایطی باید چگونه با قضیه برخورد کند.
مشاجره های خانوادگی و تاثیر روی کودکان
فهرست مطالب
تاثیر مشاجره والدین بر فرزندان و دعواهای خانوادگی و اختلاف میان پدر و مادر،اثرات روانی بسیاری بر روی کودکان می گذارد. پدر و مادر باید به این نکته توجه کنند که بچه ها تمام قضایا را به خاطر می سپارند پس نباید از رفتار و کردار خود غافل شوند.
مهمترین اثرات روانی که مشاجره های خانوادگی بر روی کودکان دارد عبارتند از:
-اختلال در خواب
-کاهش انگیزه
-مشکل در توجه و یادگیری
-تحریک پذیری
-ترس
-اضطراب
-احساس عدم امنیت روانی
-افسردگی
-اختلال در برقراری ارتباط
طبق نظر مشاوران و روانشناسان،بچه ها نباید متوجه مشاجره و اختلاف بین والدین شوند و تا جایی که ممکن است پدر و مادر باید فرزندان خود را به دور از مشکلات زناشویی قرار دهند.
اگر بچه متوجه مشکل و اختلاف شود،شروع به پرسیدن سوال می کند.در این مواقع باید به روش کاملا کلی و ساده برای بچه ها عامل اختلاف و مشاجره والدین توضیح داده شود و کودک نباید به هیچ عنوان احساس نگرانی و ناامنی داشته باشد.
پدر و مادر باید خیال فرزندشان را درباره برطرف شدن مشکل و اختلاف راحت کنند و به هیچ عنوان نباید در مورد جر و بحث ها و اختلاف ها با کودکان خود درد و دل کنند.
تربیت کودکان،مشکلات زناشویی و تاثیر مشاجره های خانوادگی
یکی از عواملی که سبب اختلاف و مشاجره والدین می شود تربیت فرزندان است.زوجین قبل از آنکه ازدواج کنند باید در مورد موضوع های مهم به تفاهم برسند که یکی از این موضوع ها مربوط به بچه دار شدن است.
نمونه های از مسائلی که زوجین باید قبل از ازدواج با یکدیگر در مورد آن به تفاهم برسند عبارتند از:
-زمان بچه دار شدن
-تعداد بچه ها
-فاصله سنی بین آن ها
-اصول تربیتی فرزندان
-آمادگی لازم و شرایط مناسب برای بچه دار شدن
مراقبت از کودک
بر اساس نظر روانشناسان و مشاوران زوجین پیش از بچه دار شدن باید در مورد این مسئله کاملا به توافق برسند.این موضوع خیلی ضروری است،چون مسئولیت نگهداری و مراقبت از بچه کاری بسیار طاقت فرسا و سخت است و زوجین باید در این راه کمک حال یکدیگر باشند.پدر و مادر باید با بچه های خود رفتار صحیح و درستی داشته باشند و هیچ وقت نباید بچه را مجبور کنند که از میان والدین خود یکی را انتخاب کند.
علاوه بر ذکر این موارد،والدین باید رفتارهای مناسب و آموزنده داشته باشند و الگوی خیلی مناسبی را برای کودکان خود فراهم کنند.پدر و مادر اولین کسانی هستند که بچه می بیند و از حرکات و رفتار آن ها الگوبرداری می کند،پس باید آن ها با بیان احساسات خود نسبت به یکدیگر و ابراز علاقه،احترام و محبت به یکدیگر برخورد کنند و قدردان کارهای یکدیگر باشند تا کودک نیز این رفتار را از آن ها بیاموزد.
رابطه با همسر
زوجین باید رابطه خود با یکدیگر را در یک سطح خوب و مناسب نگه دارند و هیچ وقت کودک را دلیلی برای فاصله گرفتن و دور شدن از یکدیگر قرار ندهند.رابطه خوب و عالی با همسر به سلامت روانی و روحی بچه کمک می کند.
هیچ وقت در جلوی کودک از همسر خود بد نگویید و یا از همسرتان به بچه هایتان شکایت نکنید.در تربیت کودک خیلی مهم است که پدر و مادر با یکدیگر به تفاهم رسیده باشند و به طور یکسان با کودک خود رفتار کنند.اگر هر کدام از زوجین یک روش تربیتی را انتخاب کند و در پیش بگیرد،کودک گیج می شود و نمی تواند رفتار و عملکرد مناسبی نشان دهد.
آمادگی لازم برای بچه دار شدن
زوجین احتمال دارد در مورد پدر و مادر شدن احساس خیلی متفاوتی با یکدیگر داشته باشند و بعضی مواقع دچار یک احساس خوب و گاهی دچار احساس ناخوشایند شوند.پس آن ها باید قبل از آنکه بچه دار شوند احساسات خود را به خوبی شناسایی کنند و در مورد آن ها با یکدیگر گفتگو کنند.وقتی که زوجین دغدغه ها و مشکلات خود را در مورد بچه دار شدن به روش مناسب و صحیح با یکدیگر در میان بگذارند می توانند در مورد این موضوع مهم یک تصمیم منطقی و عاقلانه تر را اتخاذ کنند.
ورود بچه به زندگی زناشویی
وقتی که کودک وارد زندگی مشترک زناشویی می شود تغییر و تحولی در زندگی آن ها به وجود می آید.این تغییر و تحول لزوما نه خوب است و نه بد،اما پدر و مادر قبل از بچه دار شدن باید خود را برای همچین تغییراتی در زندگی کاملا آماده کنند.
طبق نظرات روانشناسان و مشاوران،زوجین اگر در مورد مسائلی که احتمال دارد پیش بیاید اطلاعات و آگاهی کافی داشته باشند می توانند اختلافات و مشکلات زناشویی خود را به شیوه ای کاملا مناسب و خوب مدیریت کنند و ترفندها و راه حل های مناسبی را برای حل اختلافات خود یاد بگیرند و در صورت نیاز از آن استفاده کنند.
مرکز مشاوره ندای درون با مجوز رسمی از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره و دارا بودن اساتید برتر می تواند در این زمینه به زوجین کمک کنند و آنها را راهنمایی کنند تا بتوانند اختلافات زناشویی خود را به خوبی حل کنند و محیطی آرام و بدون نگرانی را به فرزندان خود هدیه دهند.
وظیفه فرزندان هنگام مشاجره والدین چیست
وظیفه اصلی فرزندان در هنگام تاثیر مشاجره والدین این است که از درگیر شدن مستقیم خودداری کنند. دخالت فرزندان در این نوع مشاجرهها نه تنها به حل مشکل کمک نمیکند، بلکه ممکن است وضعیت را پیچیدهتر کند و استرس بیشتری به آنها وارد کند. کودکان و نوجوانان باید بدانند که اختلافات بین والدین، بخشی طبیعی از زندگی مشترک است و آنها مسئول حل این مشکلات نیستند.
یکی از کارهایی که فرزندان میتوانند انجام دهند، حفظ آرامش و دوری از محل مشاجره است. این کار به آنها کمک میکند تا از تأثیرات منفی مستقیم این اختلافات در امان بمانند و از بار عاطفی مشاجره والدین کمی فاصله بگیرند. میتوانند به اتاق خود بروند یا برای مدتی از خانه خارج شوند تا از تنش دور باشند.
در صورتی که احساس میکنند مشاجره به نقطه خطرناکی رسیده، فرزندان میتوانند با بیان احساسات و نگرانیهای خود به شیوهای مناسب و با آرامش، والدین را به توقف بحث تشویق کنند. مثلاً میتوانند بگویند: “این بحث باعث میشه من خیلی ناراحت بشم”.همچنین در صورت تداوم مشاجرههای مکرر و مخرب، فرزندان میتوانند از مشاور خانواده یا فردی قابلاعتماد کمک بخواهند تا بتوانند با استرس و فشار روانی ناشی از این موقعیتها بهتر مقابله کنند.
چه راهکاری برای جلوگیری از مشاجره والدین مناسب است
یکی از بهترین راهکارهای جلوگیری از مشاجره والدین، تقویت مهارتهای ارتباطی است. وقتی والدین بتوانند به شیوهای سازنده با هم صحبت کنند و احساسات خود را بدون تخریب دیگری بیان کنند، احتمال بروز تنش و مشاجره کاهش مییابد. یکی از روشهای علمی برای بهبود این مهارتها، تکنیک گوش دادن فعال است. در این روش، والدین بهجای قطع کردن صحبتهای یکدیگر، به دقت به حرفهای طرف مقابل گوش میدهند و قبل از هر واکنشی، سعی میکنند نیازها و احساسات شریک زندگیشان را درک کنند.
راهکار دیگر، تکنیک “زمان استراحت” (time-out) است. زمانی که احساس میکنید مشاجره در حال شدت گرفتن است و کنترل از دست میرود، یکی از والدین میتواند پیشنهاد یک وقفه کوتاه دهد. این وقفه به هر دو طرف فرصت میدهد تا آرام شوند و بعد از گذشت مدتی با ذهنی بازتر و آرامتر بحث را ادامه دهند. این روش علمی در کاهش تنشهای لحظهای و جلوگیری از بروز مشاجرههای بیهوده بسیار مؤثر است.
در نهایت، مراجعه به مشاور خانواده بهعنوان یک راهکار تخصصی، میتواند به والدین کمک کند تا الگوهای منفی را شناسایی کنند و به شیوهای سالمتر با مشکلات و اختلافات روبهرو شوند. مشاورههای منظم باعث میشود که زوجین یاد بگیرند چگونه بدون آسیب رساندن به رابطه یا فرزندان، مسائل خود را حل کنند.