مشکلات بین فردی مشکلاتی هستند که در رابطه با دیگران تجربه می شوند و آشفتگی روانی ایجاد می کنند ( لیکانی ، 2013) روابط بین فردی اهمیت زیادی دارند تا حدی که رویکردها و طبقه بندی های معتبر آسیب شناختی و تشخیصی سهم ویژه ای برای نقش و تاثیر آنها در شکل گیری و تداوم اختلال های روان شناختی حتی اختلال های شخصیت در نظر گرفته اند. ( انجمن روانشناسی امریکا،2013) مشکلات ارتباطی با همسر یا رئیس یا پدر و مادر ، انتخاب های غلط و شکست های عاطفی مکرر، بی انگیزگی ، تردید و احساس ناتوانی در تصمیم گیری و در نهایت آشفتگی های چون اضطراب ، افسردگی ، پرخاشگری و ….. از جمله مشکلاتی هستند که شاید شما و یا اطرافیانتان آن را تجربه کرده باشید.اکثر افراد در برخورد اولیه با چنین مسائلی آن را نادیده می گیرند و با خود می اندیشند که با نادیده گرفتن و فکر نکردن در مورد آن به مرور زمان و به خودی خود از بین خواهند رفت. اما متاسفانه اینطور نیست . اغلب اوقات این مسائل نه تنها به این روش از بین نمی روند بلکه روز به روز بزرگتر و عمیق تر می گردند و به مسائل جدی تری تبدیل می گردند که حتی موجب نارضایتی و نگرانی خانواده و اطرافیان نزدیک مان می شوند . معمولا در این مرحله است که به  این نتیجه می رسیم که با راهکارهای ابداعی مان توان مقابله با آن مشکل را نداریم و به فکر مراجعه به مراکز مشاوره می افتیم. روانشناسان و مشاوران مختلف هم هر کدام رویکرد مخصوص خود را دارند و با استفاده از متد خود در صدد حل مشکل شما بر میآیند . در این مقاله شما را با یکی از این رویکردها به طور بسیار مختصر آشنا می کنیم. آیا تا به حال این تجربه را داشته اید که میدانید کار درست چیست اما نمی دانید چرا به جای انجام آن  کار درست مدام همان کار اشتباه را انجام میدهید ؟ آیا گرفتار موضوعات تکراری شده اید ؟  بطور مثال مراجعه ایی داشتم که می دانست که باید از همسرش جدا شود ، امکانات و شرایط مالی خوبی هم داشت اما نمی دانست چرا نمی تواند این کار را انجام دهد، از جدایی هراس داشت ولی حتی نمی دانست از چه چیزی می هراسد. یا مردی که می دانست درست بعد از خیانتی که به همسرش کرده است دچار وسواس شده است . یا دختری که می دانست دوستان و اطرافیانش از او سو استفاده می کنند و اما باز هر بار این موارد برایش تکرار می شد . دختر جوانی که جذب افرادی میشد که با او به سردی رفتار میکردند و برای او ارزش کافی قایل نبودند با اینکه تمام سعی خود را میکرد که رابطه را حفظ کند اما در نهایت به جدایی ختم میشد .پسری که به خاطر پرخاشگری ، ضررهای زیادی کرده بود و هر بار با خود تصمیم میگرفت که از این به بعد به روش دیگری عمل کند اما هر بار که در موقعیت ناخوشایند قرار می گرفت باز هم پرخاشگری میکرد . خانمی که مدام به همسر خود شک داشت و نگران از دست دادن او بود ، شکی که آرامش را  از زندگی زناشویی شان گرفته بود حتی وقتی که چیزی به همسرش نمی گفت باز هم در دل آرامش نداشت . بی شمار از این دست مشکلات می توان نام برد.

در موارد کمی است که ما حتی بینش عقلانی نسبت به مسائلمان نداریم .  بیشتر مراجعین من می گویند که خود می دانند که درست رفتار نمی کنند ولی احساس میکنند که توان تغییر ندارند و نمی دانند که چرا با اینکه صدها بار به خود قول داده اند که رفتار بهتر و درست تری داشته باشند اما باز خود را ناتوان می بینند.

یکی از رویکرهای مناسب برای درمان با چنین مواردی روان درمانی پویشی است .روان درمانی پویشی رویکردی است که به بررسی تجربیات گذشته فرد می پردازد. در این روش مراجعه توانایی برای تجربه احساسات واقعی خود را از طریق غلبه بر مقاومت پیدا می کند . و ریشه مشکلات به کمک درمانگر روشن می گردد. درمان روانپویشی بر روی روابط بین فردی متمرکز است. این درمان تأکید برجسته ای بر روی روابط بین فردی مراجعان دارد. مطالعات روانشناسی نشان داده است که جنبه های سازگار و ناسازگار شخصیت در دل روابط شکل می گیرند و به همین خاطر برای درک هرچه بیشتر شخصیت بایستی آن را در دل روابط تحلیل و بررسی کرد. به همین خاطر درمان روان پویشی برای حل مشکلات ما در روابط مان با همسر، فرزندان، دوستان، پدر و مادر و افراد دیگر بسیار سودمند است.پژوهش های متعددی اثر بخشی روان درمانی پویشی برای گستره وسیعی از مشکلات هیجانی و روانشناختی بارها تاتید کرده اند برای نمونه رجوع کنید به لازار 2010 ، شدلر2010، باربر 2009 .

دکترآلاله ادیب کیا

دکتری روانشناسی عمومی

منابع:

American Psychiatric Association.(2013).Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed). Washington, DC: Auteur

Lazar,S.(2010).Psychotherapy is worth it A Comprehensive Review of Cost Effectiveness. American Psychiatric Publishing

Likcani, A. (2013). Differentiation and intimate partner violence. Dissertation for Doctor of Philosophy, College of Human Ecology, Kansas State University

Shedler,J.(2010).The Efficacy of Psychodynamic Psychotherapy. AmericanPsychologist.65. 98-109.

Summers.R.Barber.J.(2009).Psychodynamic Psychotherapy: A Guide to Evidence Based practice.The Guilford Press.