پیامدهای عزت نفس پایین

پیامدهای عزت نفس پایین یک مشکل جدی است که نیاز به تشخیص درست و درمان دارد. این مسئله بر روی تمامی جنبه های زندگی افراد تاثیر خواهد گذاشت و سبب خواهد شد تا روند عادی زندگی دچار اختلال شود بنابراین اگر افراد شادی و نشاط را در وجود خود احساس نمی کنند امکان دارد از این مشکل رنج ببرند بدونه این که خود نسبت به آن آگاهی لازم را داشته باشند.

عزت نفس چیست

عزت نفس یعنی اعتماد داشتن به توانایی ها و ارزش های شخصی خود. البته این تعریف به این معنا نیست که در همه زمینه ها بهترین و اولین باشیم بلکه داشتن رضایت کامل از خود در زمانی که در شرایط مناسبی نیستیم اعتماد بالا به خودمان را خواهد رساند. این یعنی پذیرفتن خودمان با همه ضعف ها و نقاط قوت هایی که در ما وجود دارد.

مهم ترین پیامدهای متداول عزت نفس پایین

عزت نفس پایین پیامدهای بیشماری را برای افراد به دنبال خواهد داشت که مهم ترین آن ها شامل موارد زیر می باشند:

۱: گریزان بودن ازافراد دیگر و از حضور در جمع دیگران رایج ترین پیامد این مسئله است. این گونه افراد بر این باورند که ارزششان آن قدر پایین است که کسی تمایلی به رفت و آمد با آن ها را ندارند ویا خیال می کنند که زندگی در قبالشان عادلانه رفتار نکرده است و مانند یک قربانی با آن ها رفتار شده است.

۲: مقصر دانستن دیگران، این طیف از افراد تمایل زیادی به مقصر دانستن دیگران دارند. دوست دارند همه بدبختی ها و شکست ها ی زندگی شان را به گردن دیگران بیندازند. این دسته هر چه قدر احساس ناتوانی و بی کفایتی نمایند بیشتر دیگران را مورد انتقاد قرار می دهند و خیال می کنند هر چه قدر بیشتر ایرادی در رفتار و گفتار دیگران پیدا کنند می توانند خود را بالا بکشند اما این فکر اشتباه و غیر منطقی است.

۳: جلب توجه کردن، این دسته از افراد شادی و خوشبختی خود را در قبال بازخورد رفتار دیگران می بینند و اگر بنا به دلایلی این توجه از طرف دیگران کم یا از بین برود احساس نارحتی و رنجش می کنند.

۴: خودخواهی، افرادی که از این مشکل رنج می برند آن قدر درگیر احساسات منفی خود هستند و آن قدر با احتیاجات و آرزوهای خود درگیر می شوند که فرصتی برای وقت گذاشتن برای نزدیک ترین افراد خانواده و عزیزان شان ندارند.

دیگر پیامدهای نداشتن اعتماد به نفس

۵: دودلی، این افراد به توانایی ها و قابلیت های خود شک دارند در نتیجه دودل و اهمال کار خواهند شد و قدرتی در تصمیم گیری های مهم نخواهند داشت در نتیجه تلاش هایشان برای انجام کارهای مهم زندگی بی نتیجه خواهد بود.

۶: احساس یک قربانی را داشتن، افرادی که از اعتماد به نفس پایینی برخوردار می باشند اغلب به خاطر شرایطی که در آن قرار گرفته اند احساس قربانی بودن را دارند. و این احساس سبب خواهد شد که فکر کنند بر اوضاع هیچ کنترلی ندارند و در قبال مسائلی که پیش آمده است هیچ مسئولیتی ندارند و در واقع به افراد دور و بر خود اجازه می دهند تا آن ها را تحت فشار قرار دهند و برای انجام برخی مسئولیت ها آن ها را به جلو هل بدهند.

۷: خودستایی، زمانی که افراد از این مشکل رنج ببرند و مدام با آن درگیر باشند باعث خواهد شد تا کمبودهای خود را در انجام برخی کارهای افراطی جبران کنند. درحقیقت با انجام این کارها قصد دارند تا دیگران را تحت تاثیر قرار بدهند.

۸: رقابت بیش از اندازه با دیگران، وجود این احساس سبب خواهد شد تا افراد بخواهند در همه کارها و در همه شرایط در یک سطح عالی و بالاتر از افراد دیگر قرار بگیرند. آن ها بر این باورند که پشت سر نهادن و شکست دادن دیگران سبب خواهد شد تا خودشان بیشتر مورد توجه قرار بگیرند.

۹: وجود عادت های عجیب و غریب، کندن موهای نقاط مختلف بدن از جمله ابرو و مژه و همچنین کندن و جویدن ناخن از نشانه های بارز عزت نفس پایین در افراد است. این رفتارها مکانیسمی دفاعی در مقابل استرس ها و نگرانی ها می باشند.

برخی از رفتارهای خود آزار دهنده در عزت به نفس پایین

علاوه بر مواردی که درباره عزت نفس پایین ذکر شد موارد دیگری وجود دارند که به رفتارهای خود آزار دهنده معروف هستند برای مثال: این دسته از افراد شخصی را که از او تا حد مرگ متنفر می باشند به مهمانی های خود دعوت می کنند. این رفتار از نظر یک شخص سالم و البته نرمال و عادی امری غیر عادی است اما این طیف از افراد به شدت خواهان برقراری صلح هستند حتی به قیمت برهم زدن آرامش خود.

مورد بعدی که در رابطه با افرادی که دارای عزت نفس پایین می باشند وجود دارد این است که دروغ های عجیب و احمقانه بسیاری از آن ها شنیده خواهد شد. آن ها به شدت محافظه کار هستند و دوست دارند که اوضاع را به هر ترتیبی که شده آرام کنند به همین دلیل گاهی برای بیان واقعیت هایی که به نظرشان زیاد جالب نیستند از دروغ های مصلحتی استفاده خواهند کرد.

نکات مهم در رفتار این افراد

نکته جالب این است که به محض بیان این دروغ ها فورا پشیمان خواهند شد اما آنان برای گرفتن تایید دیگران دست به تظاهر می زنند و خود واقعی شان را پنهان می کنند. مسئله بعدی که در رابطه با این دسته از افراد وجود دارد این است که مدام در حال چرت زدن هستند حتی گاهی بیشتر از زمان کودکی خود چرت خواهند زد زیرا عزت نفس پایین تاثیر مستقیمی بر روی فیزیک بدن خواهد داشت. خستگی و خواب زیاد و تخریب یک باره انرژی از نشانه های مهم این مشکل در افراد است.

اگر نشانه های این مشکل را در خودتان می بینید ولی درباره آن ها دچار تردید شده اید با مشاوران و روان شناسان متخصص مرکز ندای درون تماس بگیرید تا ضمن تشخیص دقیق این مشکل از راه کارها و مشاوره های آنان استفاده کنید و به کمک آنان بتوانید این معضل و نارحتی روحی و روانی را کنترل و از بین ببرید.

تاثیر عزت نفس پایین در زندگی

عزت نفس پایین تأثیرات گسترده‌ای بر جنبه‌های مختلف زندگی افراد دارد. این تأثیرات می‌توانند شامل جنبه‌های روانی، اجتماعی، و حرفه‌ای باشند. در ادامه به برخی از این تأثیرات اشاره می‌کنم:

جنبه‌های روانی

افسردگی و اضطراب: افرادی که عزت نفس پایینی دارند، بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی و اضطراب هستند. این افراد ممکن است احساس ناکامی، بی‌ارزشی، و ناامیدی کنند.

ترس از شکست: این افراد معمولاً از شکست می‌ترسند و ممکن است از پذیرفتن چالش‌های جدید خودداری کنند، زیرا می‌ترسند که نتوانند به موفقیت برسند.

تفکر منفی: عزت نفس پایین منجر به داشتن افکار منفی درباره خود و توانایی‌های خود می‌شود. این افراد ممکن است خود را سرزنش کنند و نقاط ضعف خود را بیش از حد بزرگ کنند.

جنبه‌های اجتماعی

مشکلات در روابط بین‌فردی: افراد با عزت نفس پایین ممکن است در برقراری و حفظ روابط اجتماعی مشکل داشته باشند. این افراد ممکن است از دیگران دوری کنند و از مشارکت در فعالیت‌های گروهی خودداری کنند.

نیاز به تأیید دیگران: این افراد معمولاً به تأیید و تشویق دیگران وابسته هستند و ممکن است برای کسب رضایت دیگران، نیازهای خود را نادیده بگیرند.

مشکلات در برقراری ارتباط: افرادی که عزت نفس پایینی دارند ممکن است در بیان احساسات و نظرات خود دچار مشکل شوند و از مطرح کردن نیازها و خواسته‌های خود خودداری کنند.

جنبه‌های حرفه‌ای

عملکرد ضعیف در کار: این افراد ممکن است به دلیل عدم اعتماد به نفس، در محل کار عملکرد ضعیفی داشته باشند و نتوانند به پتانسیل کامل خود دست یابند.

عدم پذیرش مسئولیت‌های جدید: عزت نفس پایین می‌تواند منجر به ترس از پذیرش مسئولیت‌های جدید و فرصت‌های شغلی شود. این افراد ممکن است از ارتقاء شغلی یا پروژه‌های جدید خودداری کنند.
ترس از ارزیابی: افراد با عزت نفس پایین ممکن است از ارزیابی‌ها و بازخوردهای شغلی بترسند و نتوانند از آنها برای بهبود عملکرد خود استفاده کنند.

سلامت جسمانی

تأثیر بر سلامتی: عزت نفس پایین می‌تواند تأثیرات منفی بر سلامت جسمانی داشته باشد. افراد ممکن است به دلیل استرس و اضطراب مداوم، دچار مشکلات جسمانی مانند سردرد، مشکلات گوارشی، و اختلالات خواب شوند.

رفتارهای ناسالم: این افراد ممکن است به رفتارهای ناسالم مانند مصرف مواد مخدر یا الکل روی آورند تا بتوانند با احساسات منفی خود مقابله کنند.

خودشناسی و رشد شخصی

عدم دستیابی به اهداف: افرادی که عزت نفس پایینی دارند، ممکن است نتوانند به اهداف و آرزوهای خود دست یابند زیرا به توانایی‌های خود باور ندارند.
توسعه مهارت‌ها: این افراد ممکن است به دلیل ترس از شکست و انتقاد، از یادگیری و توسعه مهارت‌های جدید خودداری کنند.

راهکارهای بهبود عزت نفس

مشاوره و درمان: مراجعه به مشاور یا روانشناس می‌تواند به شناسایی و درمان علل عزت نفس پایین کمک کند.

خودآگاهی و خودپذیری: تمرین خودآگاهی و پذیرش خود با تمام نقاط قوت و ضعف می‌تواند به بهبود عزت نفس کمک کند.

تعیین اهداف کوچک و قابل دسترس: تعیین اهداف کوچک و دست‌یافتنی و تلاش برای رسیدن به آنها می‌تواند اعتماد به نفس را افزایش دهد.

تمرین مثبت‌اندیشی: تمرکز بر افکار مثبت و یادگیری تکنیک‌های مثبت‌اندیشی می‌تواند به بهبود عزت نفس کمک کند.

عزت نفس پایین می‌تواند تأثیرات گسترده‌ای بر زندگی فرد داشته باشد، اما با شناخت و استفاده از راهکارهای مناسب، می‌توان به بهبود آن کمک کرد و کیفیت زندگی را ارتقاء داد.

چگونه با عزت نفس پایین مقابله کنیم

مقابله با عزت نفس پایین نیازمند تعهد و تلاش مستمر است. در ادامه به چند راهکار مؤثر برای بهبود عزت نفس اشاره می‌کنم:

اهداف قابل دسترس تعیین کنید

تعیین اهداف کوچک و مشخص: اهداف کوچکی تعیین کنید که به راحتی قابل دستیابی باشند. رسیدن به این اهداف می‌تواند حس موفقیت و توانمندی را افزایش دهد.
پیشرفت خود را پیگیری کنید: پیشرفت خود را ثبت کنید و هر بار که به هدفی می‌رسید، خود را تشویق کنید.

تفکر مثبت را تمرین کنید

جایگزینی افکار منفی با افکار مثبت: هر بار که افکار منفی به ذهن شما می‌آیند، سعی کنید آنها را با افکار مثبت جایگزین کنید. به عنوان مثال، به جای گفتن “من نمی‌توانم”، بگویید “من سعی می‌کنم”.
استفاده از تأییدیه‌ها و جملات انگیزشی: جملات مثبت و انگیزشی را به خود بگویید و آنها را تکرار کنید.

خود مراقبتی

ورزش و تغذیه سالم: ورزش منظم و تغذیه سالم می‌تواند به بهبود حالت روحی و افزایش اعتماد به نفس کمک کند.
استراحت کافی و مدیریت استرس: خواب کافی و استفاده از تکنیک‌های مدیریت استرس مانند مدیتیشن و تنفس عمیق می‌تواند به بهبود عزت نفس کمک کند.

مهارت‌های اجتماعی را تقویت کنید

برقراری ارتباط موثر: یادگیری مهارت‌های ارتباطی موثر می‌تواند به بهبود روابط اجتماعی و افزایش عزت نفس کمک کند.
درخواست حمایت از دیگران: در صورت نیاز، از دوستان، خانواده یا مشاوران کمک بگیرید.

فعالیت‌های لذت‌بخش انجام دهید

پرداختن به علایق و سرگرمی‌ها: انجام فعالیت‌هایی که از آنها لذت می‌برید، می‌تواند به بهبود روحیه و افزایش اعتماد به نفس کمک کند.
شرکت در فعالیت‌های داوطلبانه: کمک به دیگران و مشارکت در فعالیت‌های داوطلبانه می‌تواند حس ارزشمندی را تقویت کند.

تمرین مهارت‌های حل مسئله

شناسایی مشکلات و یافتن راه‌حل‌ها: به جای تمرکز بر مشکلات، به دنبال راه‌حل‌های ممکن باشید. این رویکرد می‌تواند احساس کنترل و توانمندی را افزایش دهد.
مدیریت زمان و اولویت‌بندی: یادگیری مدیریت زمان و اولویت‌بندی وظایف می‌تواند به کاهش استرس و افزایش اعتماد به نفس کمک کند.

با پیروی از این راهکارها و تلاش مداوم در کلینیک روانشناسی و مشاوره ندای درون ، می‌توانید به تدریج عزت نفس خود را بهبود بخشید و کیفیت زندگی خود را ارتقا دهید.